خەلەکا-٤

ئەحمەد بالایی خەلەکا چارێ

بو نمونە، سەرهلدانا سمکویێ شکاک، ۱۹۱۳ هەیا۱۹۳۰ نڤێسەرێ وی کەسەک فارس بوویە. تشتێ دبەرژوەندیا ئیرانێ دا ئەو دنڤێس ودخاند.
سەرهلدانا شێخ عبدالسلام بارزانی۱۹۰۳ هەیا ۱۹۱٤، ملا عبدالقهارئاکرەیێ نڤێسکارێ وی بوویە، خاندەڤان دناڤدا نەبوون. ‌
سەرهلدانا ملاسلیم بدلیسی ۱۹۱۳ هژمارەک چەکدار لگەل بوون لگەل هژمارەک خەلکێ بدلیسێ،لێ دبێ بەرنامە وپلان بوون لەوما هەر زوو دئاڤاهیێ کونسولخانا ئێکەتیاسوڤیەت ڤە ل بدلیسێ ئەو لگەل هەڤالێن خوە هاتن کوشتن بددەست رژێما تورکیا.
سەرهلدانا کوچیری ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۰ هەرچەندە علی شێر ونوری دێرسمی خاندەڤان ودشارەزابوون وسەرکێشێن وێ سەرهلدانێ بوون، لێ هێزا تورکیا زۆربو کێمتر ژسالەکێ ئەو بزاڤ ژناڤبرن.
سەرهلدانا ساسون ۱۹۲٦ تا ۱۹۲٨. پرانیا وان مالبات وپسمام وکەس وکارێن مالا علی یونسی بوونە لگەل چەندین سەرۆک هوز وکەسایەتیێن ولاتپارێز، لێ دیسان ژسەدەما خەیانەتا جەمیلێ چەتو وئەمینێ پەریخانێ شێحێن گەلیێ رومان دماوێ دوو سالاندا بەرخۆدانکروهژمارەک مەزن شەهید دان، داویێ هێزەک مەزن ژلەشکرێ تورکیا وجاشێن کوردا چیایێ ساسون دورپێچکرن، بنەچاری بەرب رۆژئاڤایێ کوردستانێ بن خەتێ چوون.
حکوومەتاشێخ محمودبەرزنجی ۱۹۱٨هەیا ۱۹۳٨، راستە هژمارەک کەسایەتیێن زانا وئەفسەرێن پایەبەرز لگەل حکوومەتا شێخ مەحمودی هەبوون، لێ ژبەر پلانێن تورکیا وسیاسەتاکاربەدەستێن برێتانیا ونەبوونا بەرنامەک سیاسی، رۆژ ب رۆژ دەستهەلاتا وی لاوازدبو، ژبەرکو پتر باوەری بشەڕێ چەکداری هەبو، لەوما نەشیان خوە لبەر هێزا برێتانی وحکوومەتا ئێراقێ بگرن، هەیا سالا ۱۹۳٨ دەستهەلاتا وی ب ئێکجاری بداوی هات. سالا ۱۹٥٦ چو بەردلۆڤانیا خۆدێ.‌
سەرهلدانا سەید رەزایێ دێرسمی ۱۹۳۷ تا ۱۹۳٨.
ئێک ژئەشیر وکوردان پشتەڤانیا وی نەکر بەلک بوونە هەڤالبندێن حکوومەتا ئەتاتورکی ل دژی بزاڤا دێرسم هەیا دێرسم ژهەمی ئالیان هاتیە دورپێچکرن سەید رەزا وکور ومرۆڤێن خوە کەتن دەست رژێما ئەتاتورکی هژمارا ٤۹ کەسان بجارەکێ بدارڤەکرن وسەرهلدان ب داوی هات.
سەرهلدانێن بارزان یائێکێ ۱۹۳۲ و۱۹۳۳ـ ویا دوویێ وسالا ۱۹٤۳ تا ۱۹٤٥. ئەڤ بزاڤە هەمی تنێ شەڕێ چەکداری بووینە، دبێ بەرنامێ سیاسی و رێکخستنی بووینە، کەسێن زانا و رەوشەنبیر زۆر دکێم بوون. لەوما وان بزاڤێن چەکداری وخێلەکی وەرارنەکر وپێش نەکەتن ژسەدەما پلان و سیاسەتێن هێزێن داگیرکەر وفاکتەرێ خەیانەتا ناڤخوویی هەیا هەمی بهەڤرە هاتنە ژناڤبرن. ژبەرکو رێکخستن بنگەهێ شۆڕەشێ یە، ئەو بزاڤ وتەڤگەر وشۆڕەشێن بێ رخستن وبەرنامە وستراتیژیەت بیت دێ هەرتم دبێ ئەنجام بن. abl