دێرۆكا بهشدارى كرنا كوردان دێكهمين پهرلهماتويێ توركيا دا
اكرم خالد عبدالكريم/سيد اكرم
ل 23ێى نيسانا سالا1920ێ ل ژێر سهوكاتيا جهنهرال مستهفاكهمال پاشاى ئێكهمين كومبونا جڤاتا مهزنا توركيا هاته برێڤهبرن، ب بهشداريا 336 پهرلهماتويان ژ 66 ههرێمێن توركيا و دڤێ جڤينێ دا 72 پهرلهمانتهرێن كورد بهشدار بوون، دڤان ههمى جڤينان دا ههردوو نهتهوهيێن تورك و كورد مافێ ئاخاقتنێ ههبويه و جڤين بناڤێ توركيا و كوردان دهاتنه برێڤهبرن وهكى دوو پێكهاتهيێ سهرهكى ل توركيا.
ل وى دهمى زوربهيا ئاخا كوردستانا باكور و دولا ئهنادولێ و پايتهختێ وان ستهمبولا نوكه لبن داگيركاريا ههڤپهيمانيا بهريتانيادا بويه، ههڤپهيمانيێ لهشكهرێ وان پێك دهات ژ 36هزار سهربازێن ئنگليزى، 59 هزار سهربازێن فرهنسى، 17 هزار سهربازێن ئيتالي و 100هزار سهربازێن يونانى، ل وى دهمى دهولهتا ئوسمانلى لبن ههژمونگهرييا بهريتانيا دهاته برێڤهبرن و كاريگهريا وێ نهبويه، پاشى دهستههلاتا سولتانێن ئوسمانلى هاته بدوماهيك هاتن و بو جارا ئێكێ جڤاتا خێلاتێن توركيا و كوردى ببهشداريا شێخ سهعيد پيرانى هاته گرێدان ل 15/5/1919ێ ل سامسونگێ و مستهفا كهمال پاشى شارێ ستهمبولێ بجههێلا و جڤاتا توكركيا نوي لڤێره هاته دروست كرن و راگههاندن،ههتاكو سالا 1927ێ ژنوى مستهفا كهمال وهكى سهروك وهزيرێ توركيا سهردانا ستهمبولێ كر، جونكى ئهوى ئهنقهره ههلبژاد و كره پايتهختێ دهولهتا توركيا، ل 23/4/1920ێ وهكى دهستپێكهك سيواس ههلبژارت و گرێدان و راگههاندنا ئهنجومهنێ نوێنهرێن توركيا و بو ئێكهمين جار توركيا نوى هاته راگههاندن و ههرديسان دڤێ كومبونێ دا ئهنجومهنێ بهرهنگارێ(لهشكهرێ توركيا) هاته راگههاندن و دروست كرن، بمهرهما بهرهنگارى كرنێ ژ داگيركاريا ههڤپهيمانيا بهريتانى، ديسان ئهنجومهن لهشكهرى ژى بسهروكاتيا خو راگههاند، ژ ڤێ بهروارێ تاكو دهستپێكا سالا1923ێ و گرێدانا پهيمانا لوزانێ ناڤێ تورك و كورد پێكڤه دهاتهبكاريناندن…ل دويڤدا ل دبهلگهنامهيێن ئهنجومهنا گهلێ توركيا ل 15/2/1922ێ هيچ ئاماژهيهك بناڤێ گهلێ كورد و كوردستان نههاته كرن، تاكو كومبونا 23/4/1925ێ بئێكجارهكى ناڤێ كورد و كوردستان هاته قهدغهكرن، مستهفا كهمالي ژ سالا1920ێ تاكو سالا 1923ێ دههمى گوتارێن خودا گوتارهكا ئيسلامى دهاته پێشكێش كرن و ههردهم ناڤێ تورك و كورد و توركيا و كوردستان وهكى گهلهكێ ههڤپشك و ههڤالجێمك دهاته بكاريناندن، لێ پشتى دهرچونا بريارنامهيێن پهيمانا لوزانێ تنێ ناڤێ توركيا و تورك وهكى وهلات و نهتهوه دهاته بكارئيناندن و بێكجارهكى ناڤێ كورد و كوردستان هاته قهدغهكرن بمهرهما تێكچوون و دابهش بوونا وهلاتێ توركى، دههمى بهرنامهيێن وهزارهتا مهعاريفا توركى ئاماژا توركيا و كوردستان، گهلێ تورك و گهلێ كورد بههڤرايێ دهاتنه زمان… لێ ل 8/12/1925ێ وهزارهتا مهعاريف هاته گورين بو وهزارهتا پهروهردێ و ديسان ناڤێ كورد و كوردستان هاته قهدغهكرن…كهواته ههر ل دهستپێكا راگههاندنا كومارا توركيا دهێتن برێڤهبرن و لبن شوپا نتهوهپهرستيا تورك نهتهوهيى ل دويڤ دستورێ توركيا ل سالا1982ێ و گهلێ كورد ژى و وهلاتێ وان دناڤا توركچياتيا كهماليزمى دا هاتنه حهلاند و برێڤهبرن.
لێ نها ههمى ئاماژهيێن سياسهتا ناڤدهولهتى و ههرێمێ وێ يهكێ بهرچاڤ دكهن يان دڤێتن توركيايهكا ديموكراسى و خودان ماف و ئازادى بهێتن دروست كرن و گهلێن وێ و نهخاسم گهلێ كوردى بتهمامێ مافێن خو شاد ببيتن، يان چاون توركيا پارچه پارچه بو ل دێروكا كهڤن دا، جارهكا دى توركيا دێ هێتن پارچه پارچه كرن و گهلێ كورد و كوردستانى ژى دێ بتهمامى بماقێن خويێن نتهوهيى و نيشتيمانى شاد و بهختهوهربن…!!
- ژ سايتێ مێژوويا كوردى.
اكرم خالد عبدالكريم/سيد اكرم/ دهوك/13/1/2019