ئایامەهەیانها شۆڕەش هەبوونە ل کوردستانێ؟
ئەحمەد بالایی خەلەکا ئێکێ
پێناسا شۆڕەشێ جودایە ژتەڤگەر و بزاڤ و بەرخۆدان سەرهلدانان،ژبەرکوشۆڕەش واتەگوهارتنا رژێماسەردەست، یان دەستکاریێ د یاسا و زاگۆنێن دەولەتێ دا ئەنجام بدەن كو دبەرژوەندیا شۆڕەشگێران دابیت، کو هن چاکسازی و ریفورمێن بنگەهی دناڤادەستهەلاتێدائەنجام بدەن هەیا دبیتە شۆڕەش. دیسان شۆڕەش دڤێت باندۆرێ لسەرگۆهارتنا بریارێن سیاسی بکەن و هن برک و پەرەگرافێن یاسایی دناڤا دەستورێ دەولەتێدا بگوهورن یان زێدەبکەن کو دبەرژوەندیا گەل وجڤاکێ دابیت، بێی جوداهیا رەنگ و رەگەز و ئول، مەزهەب و…) بێی ڤان گوهارتن وریفورمان نابیتە شۆڕەش بەلکو دێ بیتە بەرخودان، بزاڤ و تولهلدان و…).
ئەگەر لێکۆلینێ لسەر دیرۆکا گەلێ کورد بکەین وبشێوەک زانستی شرۆڤەکەین دێ ژمەرە خویابیت کو هەیا چاخێ بیست وئێکێ چ شۆڕەش دناڤ گەلێ کوردا پەیدانەبوویە. هن جاران تەڤگەرێن کوردان نێزیک شۆڕەشێ بووینە، لێ پلانێن هێزێن داگیرکەر وفاکتەرێن ناڤخویی بووینە سەدەما هەلوەشاندنێن وان بزاڤ و تەڤگەران. دیسان ئەو کەسێن ب بزاڤ وتەڤگەرێن چەکداری رابووین پڕانیا وان کەسایەتیێن ئاینی وعەشائیری ومالباتی برجواز ودەرەبەگ بوونە، نە کەسێن زانا وسیاسی و رەوشەنبیربوون، پڕانیا وان بزاڤان دبێ بەرنامە ورێخستن وستراتیژیەت بوونە، لەوما ژیێ وان کورت بوویە، هەر زوو ژلایێ رژێمێن سەر دەست دهاتنە ژناڤبرن. هەرچەندە هەیانها کەسەکی باسێ وێ ئێکێ نەکریە کو ل باشوورێ کوردستانێ تنێ مرۆڤ دکارە بێژە ل ئادارا سالا ۱۹۹۱ هەیا ۲۰۰۳ شۆڕەش بوویە هەرچەندە بپشتەڤانیا هێزێن هەڤپەیمان بوویە،لێ دیسان رۆلێ جماوەرێ کوردستانێ وپێشمەرگێن قەهرمان کاریگەر بوویە بو ژ ناڤبرنا رژێما بەعس و دامەزراندنا پەرلەمان وحکوومەتا هەرێما کوردستانێ ودەستکاری د دەستورێ ئێراقێ دا وپۆستێن سیادی بو کوردان دحکوومەتا ئێراقێ داهاتیە کرن ئە عەمی دبنه فاکتەر ژبو ئاڤاکرنا شوڕەشێ، لەوما مرۆڤ دکارە ناڤێ شۆڕشێ لێ دانیت.
دیسان مرۆڤ دکارە ناڤێ شۆڕەشێ ل تەڤکەرا رۆژئاڤایێ کوردستانێ بینیت،ژبەرکو وان جوگرافیاخوە خاک و نیشیمانێ خوە ب هێز وئێرادا گەلێ خوە پاراستیە،چاند و زمانێ خوە ساخکریە وپێش خستیە، زانکو وئەکادیمی وخاندنگەهـ ل پرانیا گوند وباژێرێن رۆژئاڤا ڤەکرینەوبزمانێ کوردی دخوینن، ئەو بخوە یێ رێڤەبەریێن خوەسەر بشێوەک رێکخستی وزانستی برێڤەدبەن وهێزا خوە ژگەل دستینن نەژ هێزێن داگیرکەر وهەرێمی یان باوەریاخوە ب هێزێن بیانی دئین کوچارەنڤێسێ خوە بێخن د دەست واندا. ئەڤ گوهارتن وپێشکەتنە ل رۆژئاڤایێ کوردستانێ هاتینە ئەنجام دان ماوەکێ زۆر کێم، هەلبەت ئەڤ قوربانی وتێکۆشان نە ژڤالاتیەکێ هاتیە،بەلکو ژپەروەروەکرنەک زانستی وفەلسەفی وشۆڕەشگێری هاتیە قادا خەباتێ. دسەر وان هێرش وپلانێن رژێماتورکیا یا داگیڕکەر وهێرش وهێزێن تاریێ وتیرۆرستێن داعش وجبهەت النوسرە وتیرۆرستێن بناڤێ گورۆپا سولتان مراد واحرار الشام و…) لێ دیسان خوەلبەر وان هەمی هێرش وپلانان راگرتیە وداستانێن دیرۆکی تومارکرنە، میناشەڕێ کوبانێ، عفرینێ، رقە و…).
