گه‌له‌كێ ره‌سن و ئازا، پێويسته‌ بشانازى ل سه‌ر ئاخا خوه‌ بژيتن٠

:بو كوم جڤينا هێژا

:پروژه‌ پێشنياره‌كا بچيك و فه‌ر

هنده‌ك دبێژن سه‌يد اكرم چالاكڤانێ سياسيه‌، هند ژى دبێژن چاڤدێرێ سياسه‌، هنده‌ك ژى دبێژن روشمبيره‌ يان نڤێسه‌ره‌ يان روژنامه‌ڤانه‌…ئه‌ز دبێژم نا، ئه‌ز چ ژڤانان نينم! به‌لكى ئه‌ز مروڤم، ئه‌ز كوردم، ئه‌ز كوردستانيمه‌…ئه‌گه‌ر ئه‌ز ئه‌ڤه‌ژى بم، دبيتن هزار و ئێك كێماتى دڤێ بونا من ژى دا هه‌بن..(هه‌رچه‌نده‌ ل ده‌ڤ ده‌ستهه‌لاتا مه‌ ئه‌ڤ بونه‌ عه‌يبه‌..)….بهه‌رحال، ئه‌ز ژى هه‌بونه‌كم، دخازم هه‌بونا خو ديار بكه‌م، هه‌ر هه‌بونه‌كێ ژى ئه‌رك و فرمان ل سه‌ر هه‌نه‌، ئه‌ز بزاڤێ دكه‌م، هنده‌كێ ژ ڤان ئه‌رك و فرمانان بده‌مه‌ ديار كرن، هه‌رهيچ نه‌بيتن دا ئه‌ز ژى بكارم،  بكارئيناندنا هنده‌ك ماف و ئازاديێن خوه‌ ژى ئه‌دا بكه‌م…!!٠

هه‌ڤالان ل گوره‌ى خاندن و شروڤه‌كاريێن من، بو دێروكێ، بو سه‌ربورا، بو خه‌باتێ، بو وى بوريێ ته‌حل و شرين…ئه‌ز وه‌سان دبينم، هنده‌ك ده‌ڤوك و په‌يڤ و ناڤلێئيناندن هه‌نه‌، زور ياگرنگه‌ ئه‌م باش ل سه‌ر براستين و شروڤه‌يه‌كا ناڤ و ناڤه‌روكى بوبكه‌ين، ئه‌سل و بنياتێ وان ده‌ربينينن، ناڤلێكرنه‌كا رامانى، بدروستاهى لێ بكه‌ين، يان هنده‌ك جهگوركيان(به‌دائيلان) بو په‌يدا بكه‌ين، بێى ڤێ، بمن وه‌ره‌ پرێزه‌كا كه‌ندال و تژى ئه‌ڤرازى و نشيڤى، ئه‌م دێ ل دويڤ خودا هێلين…قوناغێن خه‌باتا مه‌ ژى دێ دێژ و دژوار بن، ئه‌رمانجێن مه‌ ژى بجهناهێن، سه‌ركه‌ڤتنێن مه‌، ده‌ستكه‌ڤتێن مه‌ ژى دێ دگه‌وريا حويت و دورنده‌يان دا خه‌ندقن و ناگه‌هينه‌ چ ئه‌رمانجا و خه‌بات ژى، پێ ناگهيتن و ئه‌م ژى هه‌ر دێ بێژين ئه‌م ساڤاينه‌…!٠

ئه‌و په‌يڤێن، من دڤێتن ل سه‌ر باخڤين بكورتى ئه‌ڤه‌نه‌:-٠

١. سه‌روك و سه‌ركرده‌:- ل گوره‌ى خاندنا من، ئه‌ڤ دوو په‌يڤێن ئێك بنيات، بو مه‌ كوردا ده‌ستناده‌ن، هه‌ر ئه‌ڤه‌ پشكه‌كا هه‌رى مه‌زنا نه‌هامه‌تى و كاره‌ساتێن ل سه‌ر ملله‌تێ مه‌ دا بوين، ديسان ناشرينيا وان گه‌هشتيه‌ راده‌يه‌كێ ل ده‌مێ ئه‌ڤ په‌يڤه‌ دهێتن ئاراسته‌ كرن، بو كه‌سه‌كى يان مه‌جلسه‌كێ مروڤ هه‌ست ببێزارى و كێماسى و شكه‌ستنه‌كا مه‌زن دكه‌تن…بويه‌ دبێژم ئه‌ڤ په‌يڤه نه‌يێن مه‌نه‌، پروژه‌يه‌كێ ده‌رڤه‌يه‌ و خوملێ مه‌ نينه‌! ژ مه‌، ژ وه‌لاتێ مه‌ غه‌ريبه‌نه‌ و ژبلى ڤێ ل بن ڤى ناڤى كورد و كوردستان توشى زولمێ، زه‌ليليێ، دره‌وێ بوينه‌! ده‌ردو كوڤانێن ، مه‌ لبن ڤى ناڤى دا برينه‌! روژه‌كێ ژ روژان ئه‌ڤ په‌يڤه‌ بومه‌ نه‌بويه‌ سه‌هوان و ئه‌م نه‌پاراستينه‌…بويه‌ گه‌رنگه‌ په‌يڤه‌كا دى ل جهێ وێ ئه‌م په‌يدا بكه‌ين و ل جهێ وێ بكار بينين… وه‌كى( رێبه‌ر، پايه‌بلند، شاناز، رێزدارێ مه‌زن، په‌يك، سه‌ركێش، سه‌روا، به‌راهى، سه‌رقولێ مه‌زن…)……!٠

٢. گه‌لێ ( كورد) و ( كوردستان )، ئه‌ڤ دوو په‌يڤه‌، لناڤا مه‌ كوردان دا، بره‌واجن، ئه‌م حه‌ز ژێ دكه‌ين، زور قوربانى مه‌ بوداينه‌، گه‌له‌ك بهايێن مه‌زن ژى مه‌ ل پێ ڤان دوو ناڤان داينه‌، ئه‌ڤه‌ زێده‌يى(1000)هزار سالايه‌ هاتينه‌ ديتن و بكارئيناندن….لێ هه‌ر ل ده‌رچونا وان ئه‌م نه‌شياينه‌ بو خو كيانه‌كى، ده‌وله‌ته‌كێ، ئيمپراتوريه‌ته‌كێ ژێ دروست بكه‌ين…دئاليه‌كێ دى دا، ل سه‌ر ڤێ ئاخێ، ئه‌م توشى هه‌مى ره‌نگێن زولم و زورداريێ دبين، بێ مافترين مروڤين…سڤكاتى بمه‌ دهێتن كرن، ئه‌ڤ ناڤه‌ بو مه‌ بوينه‌ هه‌تكبه‌رى….بويه‌ ئه‌ڤ ناڤه‌ يان ناڤلێنانێن خوماليێن مه‌ نينن، دوژمنان بو نه‌ڤيانا مه‌ ئه‌ڤ ناڤه‌ ل مه‌ كرينه‌، يان ئه‌وێن سه‌ركێشييا خه‌باتا ڤى ملله‌تى دكه‌ن، نه‌كوردن، ژ ره‌گه‌زێ مه‌ نينن، ديسان ئه‌گه‌ر ل سه‌ر ڤێ ئاخێ ژيابن و بزمانێ مه‌ ژى باخڤن! لێ ئه‌و تاكو نوكه‌ نه‌دئاماده‌نه‌ براستى دگه‌ل مه‌دا بژين…خوژيكن و مه‌دفروشن…بازرگانيێ بمه‌ دكه‌ن…بويه‌ ئه‌ز گرنگ دبينم، ئه‌وێن دزانن، ئه‌وێن پسپور و شاره‌زانه‌، ناڤه‌كێ دى بو نه‌ته‌وا مه‌..بو وه‌لاتێ مه‌ ببينن و ناڤ لمه‌ بكه‌ن….!!٠

٠ ه‌ته‌وه‌ بلا:- ( سومه‌رى، گوتى، سوبارى، ئيلامى، لولويى، كاردوخى، هيتى، ميدى، ميتانى، ئه‌كه‌دى، ئاشورى، ئوراتويى…..) يان ناڤه‌كێ نوى و نويخاز ل مه‌ بێتن كرن….ئه‌ڤ ناڤه‌ بويه‌ توكا نه‌عله‌تێ و بزورى به‌روكا مه‌ گرتيه‌، بلا نه‌مينيتن….!!٠

وه‌لات:-  ( ميزوبوتاميا، وارشوكانى، هيتانى، كاردوخى، ميديا، ميتان، سومه‌رستان، ئه‌كه‌دييه‌ت، ئاشورى، ئه‌كه‌دى، بابلى، يه‌زيدستان…) يان ناڤه‌كێ نوى بو وه‌لاتێ مه‌ بهێتن ديتن..!!٠

٠٣ ل روژهه‌لاتا ناڤين( دين + نه‌ته‌وه‌) دوو پێكاته‌يێ هه‌رى گرنگ و ژيانينه‌، بێى وان ئيداره‌دان و ده‌وله‌تدارى زور زه‌حمه‌ته‌…بويه‌ ئه‌م پێتڤينه‌ مه‌ دينه‌ك هه‌بيتن، ئه‌م پێتڤينه‌ مه‌ نه‌ته‌وه‌يه‌ك هه‌بيتن….لێ ئه‌ڤ دين و نه‌ته‌وه‌ دڤێتن ئه‌و بن يێن ئه‌م هه‌مى پێكڤه‌ قه‌بيل بكه‌ين و يێن مه‌ بن دا ئه‌و ژى مه‌ قه‌بيل بكه‌ن….ناڤ و ناڤلێ كرن گرنگ نينه‌، به‌لكى ئێكتر قه‌بيل كرن گرنه‌… ئه‌ڤجارێ ئه‌ڤ ناڤه‌ چ ناڤێن مه‌ يێن كه‌ڤنار بن يان ژى ده‌رهێنانه‌كا نوى و قه‌بيل كريا هه‌مى پێكهاته‌يێ مه‌ يێ نه‌ته‌وه‌يى و دينى بن….چونكى ئه‌ڤ دين و نه‌ته‌وه‌يێن مه‌هه‌يى…ئه‌م قه‌بيل دكه‌ين! لێ ئه‌و مه‌ قه‌بيل ناكه‌ن! مافێ مه‌ ژى هه‌يه‌ ئه‌م خودان دينه‌ك و نه‌ته‌وه‌يه‌كێ بين ئه‌م هه‌ردووك ئێك دوو قه‌بيل بكه‌ين….!!٠

دبيتن گه‌لێ مه‌ ل( باكور و روژئاڤا) ئه‌ڤ ئارێشه‌ نه‌بيتن، چونكى وان تشته‌ك بو خوه‌ ديزاين كريه‌، لێ لباشور ئه‌م دبوشاهيه‌كا به‌تال دا دژين….!!٠

ل كوردستانێ، ژبلى دينێ( ئيسلام، مه‌سيحه‌يه‌ت، جوهيه‌ت..كو دينێن ئه‌سمانينه‌) دينێن دى ژى مه‌هه‌نه‌، وه‌كى( مانايى، به‌هدينى(زه‌ره‌ده‌شتى)، ئێزدايتى، عه‌له‌وى، عه‌لى ئيلاهى، كاكائى، سائيبه‌، خورشيدى، ماناوى…گه‌له‌كێن دى، لێ يافه‌ره‌ ئه‌گه‌ر ئه‌م هه‌مى نه‌بينه‌ ئێك رێبازا دينى، به‌لێ گرنگه‌ مه‌ ئێك رێچكه‌چاره‌ هه‌بيتن، ئه‌م ل سه‌ر هنده‌ك خال و بنياتان ل سه‌ر شوپا خوه‌يا دينى پێك بهێين و ئێك به‌رنامه‌ مه‌ هه‌بيتن….!!٠

٤. خالا ديا هه‌رى گرنگ ئه‌وه‌ ئه‌م ببين خودان رێكه‌ك و مه‌ رێبازه‌كا(ئايدولوژيك)هه‌بيتن، لێ گرنگه‌ رێك و رێباره‌كا ديموكرسى ئه‌م ل به‌ر خوه‌ بگرين، ئه‌و ئايدولوژيكه‌ بيتن يا دبيتن هه‌لگره‌كێ په‌يامه‌كا روهن و ئاشكرا لبن دروشمه‌كێ(سوشيه‌ك ديموكراسى، دادپه‌روه‌رى، نيشتيمانى…) دويرژ هه‌مى به‌رته‌نگاڤيێن دينى و نه‌ته‌وه‌يى و نڤشى و مه‌زهه‌بى…هه‌لگره‌كێ ياسا سه‌روه‌رى بيتن…وژدانه‌كا خومالى بيتن..!!٠

٥. دروست كرنا دوو كوميتێن شاره‌زايان بو(( دارشتنا بيردوزا كارى و پێكه‌ڤه‌ژيانێ) و (( دروست كرنا پێگه‌ و بنه‌مايكێن كه‌سايه‌تى و ئه‌قلداريێ..)) تاكو مروڤێ مه‌ ژى ساخله‌م و خورت و بهزرمه‌ندى بێتن مه‌يدانى و بكاريتن بخورتى به‌رڤانيێ ژ خوه‌ بكه‌تن و ماف و ئازاديێن خوه‌ ل سه‌ر ئه‌ردێ خوه‌ ب باشى، ب پارێزيتن…!!٠

٦. گرنگه‌ ژى هه‌مى دارێتنه‌ك و ئاڤه‌دانيه‌كا بهێتن كرن، ل سه‌ربياڤ و شه‌نگه‌سته‌يێن( دێروكى، شوينه‌وارى، كلتورى، زمانه‌وانى، كه‌دكارى، زانستى، پێشكه‌ڤتى، ئه‌قلدارى، جڤاكناسى…..) بهێنه‌ دارشتن و بنيات كرن. تاكو تاكێ مه‌، مروڤێ مه‌ بكاريتن به‌خته‌وه‌ر بيتن و ب بيتن خودان ژيانه‌كا شايسته‌ى خوه‌ و خزمه‌ته‌كا باش بو گه‌ل و وه‌لاتێ خوه‌ بكه‌تن….!!٠

                    اكرم خالد عبدالكريم/ سيد كرم/ دهوك

                              2 / 5 / 2019