کوردستان و ئاینی ئیسلام(بهشی یهکهم)
زەردەشت. ك. مکایلی
گێڕانهوهیهکی مێژوویه که باس له هاتنی سوپای ئیسلام دهکات بۆ کوردستان ،ههول دهدهم به چهند به شێک دای بهزێنم بۆ ئهوهی خوێنهر تاقهتی خوێندنهوهی ههبێت.
ئهبو تهبهری وائهم مێژوهمان بۆ دهگێرێتهوه
هاتنی سوپاکەی عومهری کوڕی خهتاب و داگیرکردنی کوردستان
ئهبوعبیدی جراح سهرکردهی سوپای ئیسلام بوو لهووڵاتی شام و ئهرمهن ودهوروبهری موسڵ نامهیهک دهنوسێت بۆعومهری کوری خهتاب له نامهکهیدا پرسیار دهکات ئایابهرهوڕۆژههڵات بڕۆین یان ڕۆژئاوا نامهکه تهواودهکات دهی داته دهست (عبدوڵلای کوڕی ئهنس)وشترێکی خۆش ڕهوی ئهداتێ عبدوڵلای کوڕی ئهنس دهڵێ شهو ڕۆژ بهڕێوه بوم دهمهو عهسر گهیشتمه مهدینه چومه سهر قهبری محهمهد دووڕکعات نوێژم کرد دوایی چومه لای عومهری کوڕی خهتاب بینیم لهلای ڕاستی علی لهلای چهپی عوسمان دانیشتبوو له چواردهوریان عهباسی کوری عبدالمتهلب و عبدرحمانی کوری عوف سعد کوری زهید تهلحهی کوری عبداڵله کۆمهڵێک له یارانی محمهد عومهر نامهکهی لێوهرگرتم زۆر دڵ خۆش بووبهداگیرکردنی ئهو ووڵاتانه ودهست کهوتهکانی شهڕهکان (تاڵانی) عمر ڕوی کرده کۆمهڵهکهو ووتی چیبکهین عهلی ووتی نامهیهک بنوسه بۆئهمیری موسڵمانان له شام که خالیدی کوری وهلید بنێرێت بۆ داگیرکاری ووڵاتی کوردان،عمری کوری خهتاب دهڵێت خۆشم ههروام دانابو چونکه محمد ووتویهتی خالید شمشێری اڵلهیه ڕووبهڕوی دوژمن قهت شمشێر نانێ ته کێلان.
عبداڵله کوری ئهنهس دهڵێت ڕۆژی دوایی کهدهکاته ڕۆژی پێنج شهمه(۲۰جمادی یهکهم بهرامبهر۱٦کۆچی محمد) وهڵامی نامهکهم له عومهر وهرگرت ئهمه نوسرابوله عومهری کوری خهتابهوه بۆ ئهمیری سوپای ئیسلام ئهبو عوبیدی جهراح له شامو موسڵ سهلاموو بهرهکهتی اڵلهتان لێبێت بهسهرکهوتنهکانتان دڵ شاد بوین ئێستا ئهسپهکانتان ئاماده بکهن بهرو ووڵاتی کوردان ٤۰۰۰۰ ههزار سهربازبده به خالیدی کوڕی وهلید دژی قهومی کورد بجهنگێن پێویستهئهم سهرکردانهش هاوکاری بکهن ۱زوبیری کوری عوام۲فهزلی کوری عهباس۳مقداد اسود ٤عبدالرحمان٥کوڕی ئهبوبکری سدیق زراری ازور٦عبداڵلهعمری۷ ابو دوجانه ۸ئهیوبی انساری له درێژه نامهکهدا دهڵێت بیستومه له کوردستان چهند پاشایهکی به هێز ههیه ۱فروخ پاشا له مهرگه۲پاشا ئهژدهر لهپشتدهر۳دانیکور پاشا لهدووگۆمان٤جاتلیس پاشا له ههولێر ههروهها ئاگاداریان دهکاتهوه له بههێزترین پاشای کورد که ئهویش فروخ پاشای کوڕی ئههرانه ئهم پاشایه خاوهنی سهربازی زۆروقهڵای بههێزه لهژێر نامهکهدا نوسیوێتی
فاقتلوا المشرکین ولحمداڵله رب العالمین مۆری محمد ئهدا لهنامهکه.
عبداڵله انس دهڵێت بهنامهکهوه کهوتمه ڕێ کهگهشتمه سوپای ئیسلام نیوه ڕۆ بوونامهکهم دایه دهست اباعبید ئهویش سوپای ئیسلامی کۆکردهوه نامهکهی عمری بۆ خوێندنهوه خالیدو لهشکرهکهی هاواریان کرد ئێمه ئامادهین بۆ جهنگ پاش سێ ڕۆژ گهشتنه سنوری ههولێر لهوێ خێوهتیان ههڵدا.
تبینی(خالید کوری وهلید مرۆڤێکی داوێن پیس ودڕنده بوه ههمووژیانی لهشهڕدا بردۆته سهرشارهزایهکی کهمی ههبوه له دینی ئیسلام ،ئامانجی ئهو شهڕ کردن بوه له پێناوی تاڵانی وکه نیزه به دهست هێنان بوه)
چاوهروانی بهشهکانی تر بن