هەلبژارتنێن تورکیا ل٢٠١٩، هەدەپێ چ ژ دەستدا و چ ب دەستخوڤە ئینا؟
ئەگەر ئەم ژ نێزیک بەرێ خوە بدەین هەلبژارتنێن تورکیا، دێ کارین هەلبژارتنێن ٢٠١٤ دگەل هەلبژارتنێن ٢٠١٩ هەلسانگینین چونکی وەکی ئێک بو ئێک ئامانج داناندینە ئەو ژی هەلبژارتنێن جهینە نە یێن هشتی نە. هەروەسا هەلبژارتنێن ٢٠١٥ دگەل ٢٠١٨ ئەم دکارین ب هەلسەنگینین چونکی هەلبژارتنێن گشتینە . دڤان هەلبژارتنا چ لایەن سەرکەفتن بدەستڤە ئینا و چ لایەن شکەستن خار. ؟
٢٠١٤ هەکاری، شەرنەخ، سرتێ، باتمانێ ، ئامەد، وانێ، بتلیسێ تەنجەلی ، ئەگدیر
ئەگەر ئەم ژ نێژیک بەرێ خوە بدەینێ دێ بینین هەشت پارێزگەهێن برین یان سەرکەفتن بدەست خوەڤە ئینایە، دیاربەکر،هکاری، میردین،سیرت، باتمان، وان، ئەگدیر، کارس ل سالا ٢٠١٩ بەلێ ل سالا ٢٠١٤پارێزگەهەک زێدەتر هەبو.
بوچی گەلێ باکور کێمتر دەنگ ب دەست خوڤە ئینادینە ئەگەر چ نە و بوچی؟
پشتی سەرکەتنەکا بەرچاڤ ل سالا ٢٠١٤ هەدەپێ بدەست خوەڤە ئیناندی ئەردوگان گەلەک کەتە د دترسەکا زێدە داو وەک نەخوەشەکێ دەرونی کارێن نەرەوا کرن بدژی گەلێن کورداستانا باکور. ئەڤە هندەک ژوان کارێن نەرەوا و نەیاسایێ یێن ئەردوگانی کرین پشتی سەرکەفتنا هەدەپێ بو ترساندنا خەلکی و کێم کرنا دەنگێن کوردان ل باکورێ کوردستانێ:
١- سەروک باژێرڤانێن ب هەلبژارتنا دەرکەتین ژ کارێن وان دەرخستن و ئەندامێن پارتا خوەیا دانان جهێ وان. ئەڤە نیشانا دکتاتوریەتا ئوردوگانی یە هەتا چ رادە دکاریت خەلکی بترسینیت و ڤی خەلکی بێ ئومێد دکەت ئەگەر هون دەنگ بدەن کێ بێ مفایە یان وەرن دگەل ئەکپارتی یان دەنگێن وە دێ سوژن. ئەڤە کارەکێ گەلەک ترسناکە ل سەر گەلێن ئازادیخاز هیڤا وان قود دکەت داکەس دەنگێ خوە نەدەت هەدەپێ.
٢- هێرش دکرن سەر هەدەپێ و ئەندامێن دەنگ داینە هەدەپێ. هەدەپە ب تیرورستی ل قەلەم دا دەنگدەرێن هەدەپێ ب پشتەڤانێن تەورێ د هەژمارین. ئەڤەژی ل سەر سایکولوجیا خەلکی گەلەک کاریگەرە.کارتێکرنەکا زێدە هەیە ل سەر دەنگدەرێن هەدەپێ. چونکی هەرکەسەکی دڤێت پاشەروژا خوە و زاروکێن خوە خوەشتر لێکەت کەسەکی نەڤێت پاشەروژا خوە نەخوەشترلێ کەت بەرێ زاروێن خوە بدەت شەرو کارێن تیرورستی. هەرچەندە گەلەکا چ باوەری پێ نەبو چونکی یادیار بو ئەردوگانی دوژمناتیا کوردان دکەت هەر چ کەس بیت. بەلێ هندەک لایەنێن کوردی و تورکی پروپاگەندا ئەردوگانێ دکر و پشتەڤانیا وی دکر ل سەر کێمکرنا دەنگێن هەدەپێ و هەدەپە ب دوژمنێن کوردان ل قەلەم دان.
٣- گرتنا سەرکردێن هەدەپێ قودکرنا دەنگێن ئازاد ودەستە سەرکرنا ئەندامێن هەدەپێ. سەرکردێن هەدەپێ کارتێکرنەکا گەلەک بەرچاڤ هەبو ل سەر دەنگدەرێن خوە لڤاندنا جادا ل تورکیا. ئەردوگانی چ چارە نەدیتن بو راوەستاندنا هێزا کوردی بەرف زێدەبون دچو .و گەلەک ب هێز دەستپێکر ئەڤەژی گەلەک ئەردوگان شەپرزەکر ژ بەر ڤێ ترسیانا وی ژ هەدەپێ یاسا ژ پەرلەمانی دەرکر کو سەرکردێن کوردان ژ کاوێن وان دویرکەت و دا دەنگدەرێن وان دەنگێ خوە بدەن پارتێن دی . کەسەک پشتگریا وان نەکەت بەلکی ژ کارێ خوە پەشێمان ببن.
٤- هێزا چەکی و ترساندنا خەلکێ سڤیل و گەفێن فەرمانا کوردان: وەکی هەر دکتاتورەکی دەمی ل بەرپیا تەنگ بو دەست ب کارێن لەشکەری دکەت دا مەرەمێن خوەیێن تایبەتی ب جهبینیت. دەما ئەردوگانی زانی کوردان خودان شیانێن باش هەنەو دێ هێزا وی کێم کەن هەر ئێکسەر دەست ب گەفا کر و دەست ب کارێن لەشکەری کر ل سەر دەڤەرێن کوردان روی ب روی دگوت وە دەنگێ دای تیرورێ و هەرکەسێ دگەل تیرورێ دڤێت بگەهیت سزایێ خوە. ئەڤە دیموکراتیا ئەردوگانی دسەلمینیت هەرکەسێ دەنگێ خوە بدەت هەدەپێ کوردان دێ هێرشێن لەشکەری ب سەردا بەت… ترساندنەکا زێدە خستە دلێ خەلکی .گەلەک خەلک نەچاربو گوت بەس مە ژیان دڤێت دەست ژ بیروباوەرێن خوە بەردان هەر دەمکی ژی بیت هندەک نەچاربون یان ماندیبون بچن دگەل لایەنێن دی
٥- پروپاندا هێزێن کوردی ل سەر دەنگدەرێن هەدەپێ؛ گەلەک هێزێن کوردی سەر ب ئەکپارتی یان لایەنگرێن ئەکپارتی، یان ئاغایێن کوردا، جاش و بازرگان و بەرژەوەندی پەرێس ب پشتەڤانیا ئەردوگانی پروپاگندەکا زێدە بکار ئینان دا دەنگێ ئەکپارتی زێدەکەن و دەنگێ هەدەپێ کێم کەن . هەرچەندە ئەڤە نە دبەرژەوەندیا کوردان دایە بەلێ کورد ژ مێژە دوژمنێ کوردانە پتر ژ دومنێ دەژمنێ خوە بیت. گەلەک کورد هەنە زوی چاڤ لێ تاری دبن دەمێ دراڤی دبینن. ئەڤێ خالێ ژی گەلەک کارتێکرن ل سەر دەنگێن هەدەپێ کر
هەدەپێ چ کر؟.
کارێ ژ دەستێ هەدەپێ هاتی دڤیا هەر چ رێ هەبیت نیشا ئەردوگانی بدەت ئەوان ژی پلان هەنە کارتێکرنێ ل سەر بەرنامێ ئەردوگانی بکەن . وەکی ب هێزکرنا دەنگێن خوە ل دەڤەرێن کوردی. د سەر ڤان خالێن سەری هەمیان را شیان هەشت پارێگەهان سەرکەفتنێ ب دەست خوەڤە بینن. خالا دوی هێزا وی ل دەڤەرێن دی کێم کەن وەکی ئیستەنبولێ و ئەنقەرێ و جهێن دی. وانەکا باش دا ئەردوگانی ل ڤان دەڤەرا ئەردوگان شکەستناکا گەلەک مەزن خار ژ دەستێ هەدەپێ . هیڤیدارین جارەکا دی هەمی پارتێن تورکیا ب رێکێن ئاشتیانە ل سەر باشکرنا ژیانێ خەلکێ خوە کارکەن و هەمی رەگەزپەرستیێ بهێلن ل ڤی چەرخی دەمێ وان کارا نەمایە هەمی بەرف ژیانەکا باش کارکەن.